Baki Bajraktarit nuk i kishte shkuar kurrë në mendje që prania e hidrogjenit në minierën e kromit të Bulqizës ku ai punon në verilindje të Shqipërisë mund të konsiderohej një lajm i mirë, një koleg vdiq në një shpërthim në 2011 kur një ekip goditi një xhep gazi.
Por Bajraktari ndryshoi mendje pasi një studim i botuar në revistën shkencore "Science" në janar zbuloi një rezervuar që përmban midis 5,000 dhe 50,000 ton hidrogjen të mbyllur nën minierë që mund të ndihmonte përfundimisht në dhënien e një përgjigjeje për reduktimin e emetimeve nga rajoni.
“Nëse ata arrijnë ta marrin atë hidrogjen në tubacione, ky është një investim dhe fitim i madh për Bulqizën dhe për Shqipërinë”, tha Bajraktari.
Ndërsa vendet e Ballkanit Perëndimor nxitojnë të përmbushin objektivat e BE-së për emetimet, ato po i bashkohen radhëve të vendeve në mbarë botën që kërkojnë të shfrytëzojnë gazin e paqëndrueshëm.
Hidrogjeni prodhohet nga elektroliza e ujit dhe konsiderohet i pastër nëse prodhohet duke përdorur energji të rinovueshme ose bërthamore, ose gaz natyror me teknologjinë e kapjes së karbonit të bashkangjitur.
Ballkani ka potencial të madh të energjisë së rinovueshme për të nxitur prodhimin e energjisë me hidrogjen, sipas ekspertëve të energjisë. Megjithatë, sfidat mbeten, duke përfshirë rritjen e investimeve private dhe zgjerimin e rrjetit.
Hidrogjeni prodhohet nga elektroliza e ujit dhe konsiderohet i pastër nëse prodhohet duke përdorur energji të rinovueshme ose bërthamore ose gaz natyror me teknologji të kapjes së karbonit.
BE planifikon të investojë deri në 470 miliardë në hidrogjen të rinovueshëm deri në vitin 2050. Shtetet e Bashkuara thanë muajin e kaluar se do të jepnin 750 milionë dollarë për projektet që krijojnë kapacitet për të prodhuar dhe përdorur hidrogjen të pastër.
Ndërsa vendet e Ballkanit Perëndimor nxitojnë të përmbushin objektivat e BE-së për emetimet, ato po i bashkohen radhëve të vendeve në mbarë botën që kërkojnë të përdorin gazin e paqëndrueshëm.
Ekspertët theksojnë se qeveritë duhet të stimulojnë industrinë për të përdorur hidrogjenin për karburant.
Pengesat por edhe progresi
Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë thekson se zbatimi i tij është vonuar për shkak të perspektivës së pasigurt të kërkesës dhe mungesës së infrastrukturës për të shpërndarë karburantin tek konsumatorët.
Megjithatë, vendet e Ballkanit po ecin përpara, pjesërisht për të reduktuar varësinë e tyre të madhe nga lëndët djegëse fosile për prodhimin e energjisë elektrike.
Në Serbi, ku tymi nga fabrikat e qymyrit shpërndajnë ndotje mbi qytetet e mëdha, kompanitë lokale dhe kineze kanë rënë dakord për një investim prej 2 miliardë eurosh që përfshin një strukturë hidrogjeni me një kapacitet vjetor prej rreth 30,000 tonë metrikë deri në vitin 2028.
Kroacia planifikon të instalojë 70 megavat (MW) kapacitet hidrogjeni deri në vitin 2030 dhe 2,750 MW deri në vitin 2050.
Maqedonia e Veriut dhe Kroacia po kërkojnë investitorë për të kthyer termocentralet me qymyr në termocentrale me gaz natyror dhe hidrogjen.
Shkupi po ndërton gjithashtu një tubacion gazi natyror 123 kilometra me Greqinë, i cili shpreson se një ditë do të transportojë gjithashtu hidrogjen.
Sasitë e gjetura në minierën e Bulqizës në malet e veriut të Shqipërisë janë të vogla dhe do të ishin të shtrenjta për t'u nxjerrë, thuhet në raportin e janarit. Por ata ofrojnë pak shpresë.
/Motilokal.com
