Një studim britanik i ish-futbollistëve profesionistë sugjeron se ekziston një lidhje midis goditjeve të shpeshta me kokë dhe çrregullimeve kognitive (shkenca e njohjes).

Sa më shpesh të luajë një futbollist, aq më i lartë është rreziku i çrregullimeve kognitive. Ky është përfundimi i një studimi që është publikuar në Britaninë e Madhe. Çrregullimet njohëse përfshijnë harresën në rritje, uljen e vëmendjes, problemet e përqendrimit, çrregullimet e të folurit, problemet e orientimit ose humbjen e kujtesës.

Për studimin, i cili u porosit nga Shoqata Angleze e Futbollit (FA), studiuesit analizuan pyetësorët e 468 ish-futbollistëve profesionistë britanikë të moshës mbi 45 vjeç. Mesatarisht, futbollistët ishin rreth 63 vjeç. Ata duhej të vlerësonin nëse e kishin goditur topin me kokë, në bazë të ndeshjes ose seancës stërvitore, midis zeros dhe pesë herë, gjashtë deri në 15 herë ose më shumë se 15 herë. Aftësitë e tyre njohëse u testuan më pas në intervista telefonike.

Rezultati ishte se lojtarët me frekuencën më të lartë të goditjeve me kokë kishin më shumë se tre herë rrezikun e dëmtimit kognitiv krahasuar me ata në kategorinë më të ulët.

Mbrojtësit janë veçanërisht të rrezikuar

"Rezultate të ngjashme u vunë re me teste të tjera njohëse të vërejtura me demencën dhe   sëmundjen e Alzheimerit", thuhet në studim. Sidoqoftë, studiuesit e cilësojnë këtë deklaratë, duke thënë se "për shkak të vetëm 13 rasteve të vetë-raportuara të demencës së diagnostikuar nga mjeku, rezultatet dhe përfundimet në lidhje me këto raste duhet të interpretohen me kujdes."

Në vitin 2019, një studim nga Universiteti i Glasgow kishte bërë tituj. Studiuesit kishin vlerësuar shkaqet e vdekjes së më shumë se 7,500 lojtarëve profesionistë skocezë të futbollit. Sipas këtij studimi, rreziku i lojtarëve për të vdekur nga Alzheimer, Parkinson apo demenca të tjera ishte tre herë e gjysmë më i lartë se normalja.

Një studim në Suedi, i cili ekzaminoi rreth 6,000 futbollistë që kishin luajtur të paktën një lojë në ligën më të mirë suedeze midis 1924 dhe 2019, arriti në përfundimin në pranverën e vitit 2023 se lojtarët profesionistë kishin rreth një herë e gjysmë më shumë rrezik nga zhvillimi i sëmundjes së Alzheimerit ose formave të tjera të demencës në krahasim me popullatën e përgjithshme.

Lojtarët jashtë fushës, veçanërisht mbrojtësit, ishin më të rrezikuar se portierët, thonë studimet suedeze dhe skoceze, pasi ata kanë më shumë gjasa të pësojnë lëndime në kokë në duele dhe të drejtojnë topin më shpesh.

Ndalimi i goditjeve me kokë në lojërat për fëmijë dhe të rinj

Ky është edhe përfundimi i arritur nga studiuesit në studimin e ri britanik. Ata këshillojnë zvogëlimin e numrit të goditjeve në kokë për të parandaluar zhvillimin e çrregullimeve njohëse më vonë në jetë, përfshirë çmendurinë. Studime të mëtejshme janë të nevojshme, thonë ata, për shembull për të përcaktuar një kufi të sipërm për një numër përgjegjës të tronditjeve të kokës.

Në SHBA, ndalimi i goditjeve me kokë është vendosur që nga viti 2015 për futbollistët e rinj deri në moshën dhjetë vjeç. Në Angli dhe Skoci, stërvitja me kokë është e ndaluar para moshës dymbëdhjetë vjeç. Në Skoci ka edhe kufizime për profesionistët: ata nuk lejohen të luajnë me kokë në stërvitje një ditë para dhe pas ndeshjes.

Premier League angleze ka rekomanduar "që të kryhen maksimumi 10 goditje me kokë me forcë më të lartë në çdo javë stërvitore". Kjo i referohet goditjeve me kokë pas pasimeve të gjata, krosimeve, goditjeve nga këndi ose goditjeve të lira.

Forma të reja konkurrimi në Gjermani nga viti 2024

Federata Gjermane e Futbollit (DFB) dëshiron të ketë një qasje tjetër: Nga sezoni 2024/2025, futbolli për fëmijë dhe të rinj do të reformohet deri në moshën njëmbëdhjetë vjeç. Pastaj, për shembull, lojtarët më të rinj do të luajnë vetëm dy kundër dy ose tre kundër tre në fusha shumë të vogla me gola të vegjël. Një fazë pilot dyvjeçare është ende duke u zhvilluar.

Megjithatë, ata thonë se është gjithashtu e rëndësishme të praktikohet teknika e mirë e drejtimit. Ndër të tjera, goditjet me kokë në moshë të re duhet të përfshijnë vëllime të ulëta praktike, përdorimin e topave më të lehtë, kohë të mjaftueshme rikuperimi për kokën dhe gjuajtje fillestare me dorë për të drejtuar topin.

Faza kërkimore e një studimi për shëndetin e ish-futbollistëve profesionistë gjermanë, në të cilin deri tani kanë marrë pjesë më shumë se 300 ish-lojtarë, do të vazhdojë deri në fund të shtatorit. Rezultatet e studimit "SoccHealth" do të publikohen në vitin 2024.

/Motilokal.com