Studimi: Të dhënat sizmike mund të jenë një tregues i dobishëm i aktivitetit njerëzor në qytete

Studimi: Të dhënat sizmike mund të jenë një tregues i dobishëm i aktivitetit njerëzor në qytete

Të dhënat sizmike mund të përdoren në kushte të caktuara për të monitoruar nivelin e aktivitetit njerëzor në mjediset urbane, duke siguruar detaje të ngjashme me ato të ofruara nga tregues të tjerë të zakonshëm të lëvizshmërisë, sipas një studimi të ri të bërë nga “Geosciences Barcelona – CSIC”. Sizmologu Jordi Díaz është autori kryesor i studimit që është botuar së fundmi në revistën “Solid Earth”. Mario Ruiz dhe José Antonio Jara, nga Instituti Cartográfic i Geologic de Catalunya (ICGC) janë autorët e tjerë të studimit.

Autorët kryen një analizë të hollësishme të variacioneve të vibracioneve sizmike të sfondit ("zhurma sizmike") të regjistruara nga një rrjet sizmik i vendosur në Barcelonë, aktiv nga shtatori 2019 deri në shtator 2020. Analiza lejoi studiuesit të dallojnë faza të ndryshme dhe modelet e aktivitetit njerëzor gjatë qetësimit të shoqëruar me bllokimin e COVID-19 në një mënyrë të ngjashme me treguesit e tjerë të lëvizshmërisë, siç janë të dhënat e siguruara nga ndërmarrjet e mëdha të komunikimit.

Procesi SANIMS regjistroi ndryshimet e zhurmës sizmike në Barcelonë të shoqëruara me masat bllokuese kundër koronavirusit midis 13 Mars dhe 21 Qershor. Këto ndryshime të zhurmës sizmike kanë të bëjnë me kufizimet e bllokimit dhe zvogëlimin e dridhjeve të gjeneruara nga trafiku dhe aktiviteti industrial.

Studiuesit vërejnë se të dhënat sizmike kanë disa përparësi të rëndësishme kur krahasohen me treguesit e tjerë të lëvizshmërisë pasi ato janë të hapura dhe "disponueshmëria e tyre nuk varet nga vendimet e ndërmarrjeve private". Për më tepër, autorët theksojnë se trafiku dhe aktiviteti industrial janë grumbulluar në të dhënat sizmike. Ata gjithashtu theksojnë që instalimi dhe mirëmbajtja e sensorëve është e lehtë dhe vërejnë ekzistencën e një protokolli të vendosur mirë për të ndarë të dhënat në kohë reale.

Rrjeti përbëhej nga 19 sensorë sizmikë të shpërndarë në një hapësirë prej 2-3 kilometra. 14 prej atyre sizmometrave u instaluan në mjediset e shkollave të mesme që bashkëpunuan me projektin SANIMS. Qëllimi i projektit ishte përvetësimi i të dhënave me interes shkencor në mjediset urbane, por edhe promovimi i njohurive rreth sizmologjisë dhe Shkencave të Tokës tek nxënësit e shkollave të mesme. "Rrjeti mbulonte një zonë të gjerë të qytetit të Barcelonës", tha Jordi Díaz, i cili shtoi se "rrjeti i dendur sizmik na lejoi të zbulojmë ndryshimet e sinjalit të regjistruar në çdo vend dhe për të marrë një vlerë mesatare apo një pasqyrë të asaj që po ndodhte në qytet". Të dhënat e regjistruara nga pesë stacione të përhershme nga ICGC u përdorën gjithashtu në këtë studim.

Studiuesit përpunuan të dhënat e fituara dhe analizën e tyre e përqendruan në dridhjet sizmike në brezin 2-20 Hz, kryesisht të krijuara nga trafiku, aktivitetet industriale dhe ndërtimet.

"Studimi ynë tregon se zvogëlimi i aktivitetit njerëzor në Barcelonë gjatë bllokimit kishte një ndikim të drejtpërdrejtë në nivelet e dridhjeve sizmike", tha Jordi Díaz. Studimi konfirmon se qetësimi i aktivitetit njerëzor gjatë bllokimit ka rezultuar në një zvogëlim të dridhjeve sizmike të gjeneruara nga aktivitetet njerëzore si trafiku ose aktiviteti industrial më i lartë se gjatë sezoneve të pushimeve.

Për të verifikuar vlefshmërinë e të dhënave të regjistruara, studiuesit krahasuan të dhënat sizmike me tregues të tjerë të lëvizshmërisë të siguruar në mënyrë të jashtëzakonshme nga kompani si Google, Apple ose Facebook gjatë bllokimit bazuar në aktivitetin e telefonit celular. Ata gjithashtu inspektuan të dhënat e ofruara nga autoriteti i transportit në Barcelonë në lidhje me numrin e vlefshmërive të udhëtimeve në autobus, metro dhe tramvaj dhe të dhëna të tjera të lëvizshmërisë të siguruara nga Instituti Spanjoll i Statistikave (INE) bazuar në informacionin e siguruar nga tre telefonat kryesorë.

"Ndryshimet në fuqinë sizmike me kalimin e kohës bëjnë të mundur dallimin e fazave të ndryshme të bllokimit, të paktën në një mënyrë të ngjashme me treguesit e tjerë të lëvizshmërisë", shkruajnë studiuesit.

Nga ana tjetër, rënia e niveleve të zhurmës sizmike në Barcelonë gjatë bllokimit është e ngjashme me qytetet e tjera në të gjithë botën siç raportohet në një studim të fundit të botuar në “Science”.

"Efekti në nivelet e zhurmës sizmike është i ngjashëm në një shkallë globale, por në Barcelonë, ne kemi qenë në gjendje të analizojmë ndryshimet e regjistruara në vende të ndryshme më saktësisht në sajë të grupit tonë të përkohshëm sizmik", tha Díaz./Motilokal.com