Lodhja është një nga shkaqet kryesore të aksidenteve në trafik. Mjafton të mbyllësh sytë për një sekondë, për të humbur kontrollin mbi mjetin dhe për të shkaktuar një aksident. Kjo është veçanërisht e vërtetë për njerëzit që janë shoferë profesionistë dhe kalojnë një pjesë të madhe të ditës pas timonit.
Shkencëtarët dhe studiuesit kanë shpikur tashmë një seri të tërë zgjidhjesh të ndryshme teknologjike që duhet t'i paralajmërojnë njerëzit se janë të lodhur dhe se duhet të ndalojnë automjetin. Nga vijat e “tingullit” dhe të ngritura në rrugë që duhet t’i tregojnë shoferit se po kalon nga korsia në tjetrën, përmes sistemeve të Inteligjencës Artificiale (AI) që vëzhgojnë shoferin me kamera dhe ngrenë alarmin nëse vëreni shenja lodhjeje tek ai.
Tani inxhinierët nga Universiteti i Kalifornisë, Berkeley, kanë krijuar një prototip të kufjeve që mund të zbulojnë shenjat e përgjumjes në tru.
Siç vunë në dukje ata në një njoftim për shtyp, kufjet zbulojnë valët e trurit në të njëjtën mënyrë si një elektroencefalogram (EEG), një test që mjekët përdorin për të matur aktivitetin elektrik në tru. Ndërsa shumica e EEG-ve zbulojnë valët e trurit duke përdorur një sërë elektrodash të ngjitura në kokë, kufjet e bëjnë këtë duke përdorur elektroda të ngulitura që bëjnë kontakt me kanalin e veshit.
Sinjalet elektrike të regjistruara nga kufjet janë më të vogla se ato të regjistruara nga EEG tradicionale. Megjithatë, siç tregohet në studimin e ri, EEG "veshi" është mjaft i ndjeshëm për të zbuluar valët alfa, një model i aktivitetit të trurit që rritet kur një person mbyll sytë ose fillon të flejë.
Frymëzimi për këtë zgjidhje teknologjike është një tjetër shpikje teknologjike e njohur si kufjet me valë AirPods të Apple.
"Ne besojmë se kjo teknologji ka shumë përdorime të mundshme dhe se klasifikimi i përgjumjes është një tregues i mirë që teknologjia mund të përdoret për të klasifikuar gjumin dhe madje edhe për të diagnostikuar çrregullimet e gjumit", tha autori i vjetër i studimit Rikky Muller, profesor i asociuar i inxhinierisë elektrike dhe shkencave kompjuterike në Berkeley.
Ndryshe nga AirPods, të cilat do të funksionojnë edhe kur nuk përshtaten fort me veshin, një EEG "veshi" duhet të përshtatet pothuajse në mënyrë të përsosur në mënyrë që të regjistrojë aktivitetin elektrik në tru. Kështu që ekipi u përqendrua në krijimin e një modeli që do të ishte i përgjithshëm ndërsa kapte lexime të besueshme.
Pas shumë testeve, ata dolën me kufje në tre madhësi, të cilat përmbajnë disa elektroda dhe ushtrojnë presion të butë të jashtëm në kanalin e veshit dhe përdorin elektronikë fleksibël për të siguruar një përshtatje të rehatshme. Sinjalet lexohen nëpërmjet një ndërfaqeje elektronike të personalizuar pa tel me fuqi të ulët.
Për të vërtetuar se ata vërtet punojnë, ata kërkuan nëntë vullnetarë të mbanin kufje ndërsa kryenin një sërë detyrash të mërzitshme në një dhomë të errët. Vullnetarët duhej të vlerësonin periodikisht nivelin e tyre të përgjumjes.
Ne zbuluam se edhe kur cilësia e sinjalit nga kufjet dukej se ishte më e keqe, ne ende mund ta klasifikonim përgjumjen me të njëjtin nivel saktësie si sisteme shumë më të komplikuara dhe më të mëdha, vunë në dukje studiuesit.
Ekipi do të vazhdojë të përsosë dizajnin e tyre, por gjithashtu do të eksplorojë aplikacione të tjera të mundshme të pajisjes si regjistrimi i rrahjeve të zemrës, lëvizjet e syve dhe shtrëngimi i nofullës.
"Kufjet me valë janë diçka që ne tashmë i vendosim gjatë gjithë kohës", shtoi Muller. Kjo është ajo që e bën EEG EEG një qasje kaq bindëse për pajisjet e veshura. Nuk kërkon asgjë shtesë.
/Motilokal.com